PROGRAM GELİŞTİRME ÖZET NOTLAR

EĞİTİM NEDİR?
Bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir.
Tanıma İlişkin Anahtar Kelimeler
• Davranış değişikliği (Kasıtlı ve istendik)
• Bireyin kendi yaşantısı yoluyla
• Süreç olma
ÇAĞDAŞ EĞİTİMİN ÖZELLİKLERİ
 Öğrenmeyi Öğrenmek Esastır
 Her Öğrenci Öğrenebilir
 Her Öğrenci Öğrenirken Eski ve Yeni Bilgiler Arasında Özgün Bağlantılar Kurar
Düşünmeyi Öğrenmek Sorgulayıcı ve Yaratıcı Düşünceyi Geliştirir.
 Başarabilme Duygusu İçsel Güdülenmeyi Sağlar.
 Öğrenme Olumsuz Deneyimlerle Engellendiğinde Zorlaşır.
 Her Öğrenci Farklı Zamanda Farklı Türde ve Farklı Hızda İlerleyerek Gelişir. Her Öğrenci Öğrenmeye Karşı Farklı Yetenek ve Eğilime Sahiptir.
 Farklı Özelliklerdeki Öğrencilerin Birbirleri İle Etkileşimi Öğrenmeyi Kolaylaştırır. Öğrenciler Arasındaki Olumlu İlişkiler Öğrenmeyi Artırır.
Her Öğrenci Yeni Bilgileri Kendi Kalıplarına Göre Kavrayıp Benzersiz Bir Anlama Yaratır.
ÖĞRETİM NEDİR?
Davranış değişikliğinin okulda planlı, programlı, güdümlü ve bir öğretmen eşliğinde yapılması sürecidir. Eğitimin sürecinin okulda yapılan biçimine denir.
EĞİTİM PROGRAMI
Bireyin okul içi ve okul dışı planlı tüm eğitim etkinliklerini içine alan öğrenme yaşantıları planıdır. Eğitimin hedeflerine ulaşmak için yapılacak etkinlikler dizgesine eğitim programı denir.
ÖĞRETİM PROGRAMI
Eğitim programı içinde önemli bir yeri olan okuldaki dersler ve bununla ilgili etkinliklerle sınırlandırılmış olan bir kılavuzdur. 1.İşlevsel olmalı (İşe yararlık)–2. Esnek olmalı (Değişebilirlik) 3.Çerçeve özelliği (Konuların belirlenmesi)–4. Değişmez ve Genel Olma özelliği (10- Kasım-23 Nisan-19 Mayıs)
PROGRAM GELİŞTİRME
Program geliştirme, en genel anlamıyla, eğitim programlarının tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonucu elde edilen veriler doğrultusunda yeniden düzenlenmesi sürecidir.
PROGRAM GELİŞTİRMENİN TEMELLERİ
PROGRAM GELİŞTİRMENİN FELSEFİ TEMELLERİ
1-FELSEFE VE EĞİTİM İLİŞKİSİ
Eğitim felsefesinin konusu eğitim dediğimiz süreçtir. Amaç eğitimin dayandığı ilke ve kavramları aydınlatmak, amaç ve araçları irdelemek, temel sorunları tartışmaktır. Kısaca eğitim felsefesi, eğitim sorununa felsefi bir açıdan bakmaktır.
1-ONTOLOJİ (VARLIK SORUNU)
Var olanla, var olacak olanları inceleyen felsefenin disiplin alanlarından biridir.
2-AKSİYOLOJİ (ETHİKA, DEĞERLER SORUNU)
Bu alan etik ve estetik konularını içerir. İnsanın yapıp etmelerini inceler; bu tür davranışların dayandığı ilkeleri ve değerleri araştırır.
3-MANTIK
Akıl nedir? Aklın kuralları var mıdır? Varsa nelerdir? Evrensel ve genel geçerli midir? Akıl yürütme yolları var mıdır?
4- BİLGİ FELSEFESİ (EPİSTEMOLOJİ)
Bilgi felsefesinin konusu bilginin kendisidir. Bilginin ne olduğu, nasıl elde edildiği üzerine değerlendirmeler yapar. Bilgi kuramı ile bilginin kaynağı, değeri, doğruluğu, sınırı problemleri ele alınır, değerlendirmeler yapılır.
EGİTİM FELSEFESİ AKIMLARI
GELENEKSEL-KLASİK- DAVRANIŞÇI-SİYAH
1-DAİMİCİLİK: OKUL DEĞİŞMEZ SABİT BİLGİLERİN AKTARIM YERİDİR. ÖĞRETMEN İSE BU SABİT DEĞİŞMEZ DOĞRULARI AKRATAN KİŞİDİR.
Anahtar KELİMELER: DEĞİŞMEZLİK, KLASİK ESERLER, MADDİ VE MANEVİ DEĞERLERİN ÖĞRETİMİ, ELİT, SEÇKİN
2- ESASİCİLİK: OKUL KONULARIN AKTARIM YERİDİR. ÖĞRETMEN İSE OTOKRAT ZORLAYICI YAPISIYLA EZBERLETEN KİŞİDİR.
Anahtar KELİMELER: KONU, KONU ÖĞRETİMİ, OTOKRAT ÖĞRETMEN, EZBER, ÖĞRETMEN MERKEZLİLİK

DAVRANIŞÇILIK
I.Yalnızca gözlenebilir etkinlikler üzerinde durur.
II. Öğrenmeyi, uyarıcı – tepki bağının oluşmasına indirger.
III. Davranışı sadece ölçülebilirliği ile açıklar.
IV. Öğrenme sürecinde, öğrenene edilgen rol verir.
Anahtar: Uyarıcı-Tepki-Birey pasif-alıcı-Öğrenilmiş Davranışlar-Mekaniklik


ÇAĞDAŞ-ÖĞRENCİ MERKEZLİ-YAPILANDIRMACI-BEYAZ
İLERLEMECİLİK: OKUL ÇAĞDAŞ VE İŞLEVSEL BİLGİLERİN AKTARIM YERİDİR. ÖĞRETMEN İSE REHBER VE KOORDİNATÖRDÜR.
Anahtar KELİMELER: BİREY, DEMOKRASİ, YAPILANDIRMACILIK, ÖĞRENCİ İLGİ VE YETENEĞİ
YENİDEN KURMACILIKTA OKUL DEĞİŞİMİN MERKEZİDİR. ÖĞRETMEN İSE BU DEĞİŞİMİN TEMSİLCİSİDİR.
Anahtar KELİMELER: TOPLUMUN; YENİDEN KURULMASI, YENİDEN İNŞASI, YENİDEN ŞEKİLLENDİRİLMESİ, SOSYAL REFORM, SÜREKLİ DÖ NÜŞÜM

YAPILANDIRMACILIK
I- Piaget'nin zihinsel gelişim kuramı üze¬rine kurulmuştur.
II. Öğrenciye deneyim kazandırılması ve onun bu deneyimler üzerinde düşündü¬rül¬mesine dayanır.
III. Öğretmenin öğretmekle değil, öğren¬cile¬rin öğrenmelerini sağla¬makla gö¬revli olduğu düşüncesi ha¬kimdir.

Anahtar: Deneyim-Bilginin yapılandırılması etkinlik aktivite

2-PROGRAM GELİŞTİRMENİN SOSYAL TEMELLERİ
Öğretim programları toplumsal özelliklerden etkilenir. Toplumun eğitimden beklentileri ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler toplumun ekonomik, toplumsal, kültürel vb. özellikleri öğretim programlarını etkilemektedir. Öğretim programları toplumsal özelliklerden bağımsız olamaz çünkü toplumsal özelliklerin bireylere aktarılması gerekmektedir. Bireylerin toplumun kurallarına göre hareket etmeleri toplumun değerlerini içselleştirmeleri gerekmektedir. Bu sürecin adı toplumsallaşmadır.

3-PROGRAM GELİŞTİRMENİN PSİKOLOJİK (BİREYSEL) TEMELLERİ

Öğretim programları bireylerin kendilerini gerçekleştirmelerine yardımcı olacak şekilde düzenlenmelidir. Bireylerin kendi özelliklerini tanımaları bununla birlikte çevreleri ile barışık olarak mutlu bir şekilde yaşantılarını sürdürmelerini sağlama program geliştirmenin psikolojik boyutu ile ilgilidir. Bu süreç düzenlenirken öğrenme kuramlarından ve gelişim psikolojisinden yararlanılır. Öğrencilerin yaş ve gelişim özellikleri öğretim programındaki konuların düzenlenmesinde etkilidir.
PROGRAM TASARISI HAZIRLAMA ( PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ)
1-İHTİYAÇ BELİRLEME TEKNİKLERİ
Yeni bir programların hazırlanması için program ihtiyacının ortaya çıkması gerekir. Bu ihtiyacın en iyi şekilde karşılanması gerçek ihtiyacın ne olduğunun saptanmasına bağlıdır. İhtiyaç belirleme çalışmaları program geliştirenlere programın kapsamı, izlenecek sıra ve programın diğer öğeleri ile ilgili kararları vermede; programların hedeflerinin gerçek ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığını ortaya koymada yardımcı olur. İhtiyaç belirleme çalışmalarının amacı toplumun, bireyin ve konu alanı ile ilgili ihtiyaçların belirlenmesi; sürekli değişen bilgilerin programlara yansıtılmasıdır
1. Delphi Tekniği
Yazılı olarak ortak çoğunluğun ihtiyacı belirlenir.
- Anket, e-mail, mektup, yazılı mülakat gibi araçlar kullanılabilir.
- Ekonomik ve hızlı bir süreçtir.
- Bireyler gruptan etkilenmeden kendi öznel yargılarını ifade ederler.
2. Progel-Dacum Tekniği
Program geliştirme ( Development a currilum ) kavramının kısaltmasıdır. Bir alandaki ihtiyaçlar gerçek alanda o alanın uzmanı, erbabı ile birlikte belirlenir.

3. Gözlem
Bir alandaki ihtiyaçlar işin yapıldığı doğal ortamında gözlemlenir ve gözlem işlerine aktarılarak listelenir.
4. Meslek Analizi
Bir mesleği oluşturan bilgi, beceri ve tutumlar analiz edilerek çözümlenir ve bireylerin ne tür özelliklere ihtiyaç duyacakları belirlenir.
5. Ölçme araçları-Testler
6. Görüşme-Grup toplantıları
7. Kaynak tarama
a. Literatür tarama
b. Raporları değerlendirme
c. Mevcut programı inceleme

İHTİYAÇ BELİRLEME YAKLAŞIMLARI

1. Farklar Yaklaşımı
Bu yaklaşım gözlenenle beklenen başarı düzeyleri arasındaki farkı ortaya çıkarır. OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER - OLAN ÖZELLİKLER: FARK

2. Demokratik Yaklaşım
İhtiyaç, toplumdaki baskı gruplarının isteklerinden hareketle ortaya çıkar. Çoğunluğun isteklerine göre ihtiyaç belirlenir.
3- Analitik Yaklaşım
Gelecekte ortaya çıkması olası durumlardan yola çıkarak ihtiyacın belirlenmesi sürecidir. Mevcut durumdan yararlanılarak geleceğe yönelik durumlar hakkında karar verilir. Bu yaklaşımda eleştirel düşünceden yola çıkılarak çözüm aranır. Anahtar kelimesi gelecektir.

3. Betimsel Yaklaşım
Belirli olgu ya da eğitim yaşantılarından ortaya çıkan durumla ilgilenilir. Bir nesnenin yokluğu, eksikliği ile ortaya çıkan zararla o nesnenin varlığının ortaya koyacağı, sağlayacağı yarardan hareketle ihtiyaç belirlenir.

2- HEDEFLERİN BELİRLENMESİ
Kazanım; plânlanmış ve düzenlenmiş yaşantılar sayesinde öğrencinin kazanması kararlaştırılan bilgi, beceri, değer ve tutumlardır Bireyin planlanmış ve düzenlenmiş yaşantılar yoluyla kazanması kararlaştırılan ve davranış değişikliği olarak nitelendirmeye uygun özelliklerdir. Uzak Hedefler: Politik felsefeyi yansıtır, fonksiyonu yön göstermek, eğitim hizmetlerinin amaçlarını belirtmektedir. Genel Hedefler: 1739 Milli Eğitim Temel Kanunu-Okul tür ve Kademelerinin hedefleri. Özel Hedefler: Bir disiplin ya da çalışma alanı için hazırlanır. Belli bir ders ya da kurs için saptanacak özel hedeflere örnek teşkil eder. ( A- Bilişsel Alan(BİLKAUYANSENDE) -B- Duyuşsal Alan-
C-Psikomotor
1. Bilgi Basamağı EZBER-HATIRLAMA
Bu basamak bir alandaki özel bilgileri,genellemeleri,kullanılan yöntemlerin ve işlem yollarının,yapı ve düzeneklerin hatırlanmasını içerir.
a)Özelliklerin Bilgisi: Özel ve diğerlerinden ayrılabilir bilgilerin hatırlanmasını içerir.
- Terimlerin Bilgisi
- Teknik Terimlerin Bilgisi
- Dile ait birçok kelimenin genel anlamının bilinmesi
- Özel olguların Bilgisi
- Tarihlerin olay ve olguların ve kişilerin vb. bilgisi
- Belli bir kültür ile ilgili başlıca olguları hatırlayabilme
- Laboratuarda incelenen organizmalarla ilgili bilgile
2. Kavrama Basamağı ÇEVİRME-DEĞİŞİK BİÇİMDE
Kavrama düzeyinde, öğrenciden önceden öğrendiklerini yeni bir biçimde, yeni bir düzenleme ile sunması istenir. Kavrama basamağının çevirme, yorumlama ve öteleme olmak üzere üç alt basamağı vardır.
a) Çevirme: Kavrama basamağındaki bir ifadeyi değişik bir şekle çevirebilme bir dil veya semboller sistemiyle anlatılmış olan bir bilgi veya düşünceyi başka bir dil veya değişik sembollerle ifade edebilmektir.
Örn: Mecaz anlamda kullanılan kelime veya cümleleri asıl anlamlarına çevirebilmek
b) Yorumlama: Bu ifadeyi yeniden sıralama. düzenleme veya değişik açılardan ele almayı gerektirir.
Örn:Birçok veriyi önüne alıp bunları yorumlayabilmek.
c) Öteleme: Elde mevcut bilgilerden yola çıkarak ,bu bilgilerin belirlenmiş oldukları aralığın,zamanın vb.’nin dışına çıkarak oradaki bir yer ve zamanda görülebilecek doğurguların belirlenmesidir.
3. Uygulama Basamağı
Uygulama düzeyindeki davranışlar daha önce öğrenilen kuramsal ifadeler ve genellemelerin ( olgular, kavramlar, ileler, kurallar, kuramlar v.s.) yeni durumlarda kullanılması ile ilişkilidir. Bu düzeyde kazanılabilecek bazı öğrenci davranışları şunlardır: Bir matematik problemini çözmek; bir görevi yerine getirmek; bir dizi kural ve yöntemleri kullanmak; önerilen bir iş planın sonuçlarını tahmin etmek.
4. Analiz Basamağı
Bir içeriğin içerdiği düşünceler hiyerarşisine,meydana geldiği parçalarına ya da öğelerine ayırıp bunlar arasındaki ilişkileri açıklamaktır.
a) Öğelerin Analizi: Bir içerikte yer alan öğelerin belirlenmesidir.
b) İlişkilerin Analizi: Bir içerikte içeriği oluşturan ilişkilerin kısımları veya öğeleri arasındaki bağıntıları ve etkileşimleri ortaya koymaktır.
c) Örgütleme İlkelerine Yönelik Analiz: Bir içerikte,içeriğe bütünlük kazandırma biçiminin ve yapısının ortaya konulmasıdır.

5. Sentez Basamağı
İçeriği oluşturan öğeleri ve parçaları bir araya getirerek bir bütün oluşturmaktır.Bahsedilen bir araya getirme daha önceden yapılmamış olan özgün bir bir araya getirme olmalıdır.
a) Özgün bir iletişim kapsamı oluşturma:Yazarın ya da konuşmacının duygu düşünce
ve deneyimlerini iletirken kullanabileceği iletişimi ifade eder.
b) Belli bir plan ya da işlemler takımı ortaya koymak: Belli bir alanda bir plan önerisi geliştirebilmeyi ifade eder.
c) Soyut bir ilişkiler takımını oluşturabilme: Belli olguları veya bilgileri sınıflandırma ya da açıklamak.Bu süreç sonucunda özgün bir soyut ilişkiler takımı ortaya koyabilmeyi içerir.
6. Değerlendirme Basamağı
Belli bir amaca yönelik ve belli ölçütlere uygunluk bakımından malzeme ve yöntemlerin değeri hakkında bir yargıda bulunmaktır.Bir değerlendirme ölçütü kullanmaktır.
a) İç ölçütlerine göre değerlendirme: Mantıksal doğruluk oluşturmayı ifade eder.Bir içeriği iç tutarlılık esaslarına göre değerlendirmeyi içerir.
b) Dış ölçütlerine göre değerlendirme: Ortaya konulmuş bir eseri dış ölçütlere göre değerlendirmeyi ifade eder.
Örn: Yazılmış olan bir eseri diğer emsalleriyle karşılaştırma yoluyla değerlendirmek.


3- İÇERİK
Bir öğretim programında içeriğin belirlenmesi işlemi “ne öğretelim?” sorusuna cevap aramadır. Öğretim programlarının hedeflerini gerçekleştirmek için bireylere hangi dersler, hangi üniteler ya da hangi konuların verilmesi sürecidir. Bu nedenle içerik hedeflerle tutarlı olmalıdır.
İÇERİK DÜZENLEME STRATEJİLERİ
1. Doğrusal Programlama Yaklaşımı (BLOOM VE TYLER)
Birbiri ile ardışık sıralı, yakın ilişkili ve zorunlu ya da önkoşul öğrenmelerin ağırlıklı olduğu konula¬rın düzenlenmesinde doğrusal programlama yaklaşı¬mı kullanılır. Özellikle aşamalılık özelliği taşıyan dersler için kullanılır. Örnek; hayat bilgisi, sosyal bilgiler gibi.
Anahtar kelimesi ARDIŞIKLIK VE SIRADIR.

2. Sarmal Programlama Yaklaşımı (BRUNER)
Konuların yeri geldikçe tekrarlandığı, konuların kendi içinde ve birbirleriyle ardışıklık ilişkisinin bulunduğu, özellikle dil öğretiminde ağırlıklı olarak kullanılan bir programlama yaklaşımıdır.
Anahtar kelimesi TEKRAR, DİL ÖĞRETİMİDİR.

3. Modüler Programlama Yaklaşımı (VYGOTSKY)
İçerik düzenlenirken konular öbekler, üniteler halinde düzenlenir. Bu öbeklerin (ya da modüllerin) birbiriyle ilişkili olması beklenmez. Bu programla öğre¬tim sonunda alınacak sonuçlar bellidir. Konuların hangi sırayla öğrenileceği açısından esnektir. Öğrenme ünitelerinin, aşamalı olup ol¬madıklarına bakılmadan anlamlı parça¬lara ayrılarak düzenlenmesidir.
Anahtar kelimesi PARÇA, ÜNİTE

4.Çekirdek Programlama Yaklaşımı
Çekirdek programda ise ilk önce ortak öğrenilecek konular verilir. Sonra öğrencilere seçenekler sunularak İlgi duyduğu alanlar¬da ders almaları sağlanabilir. Anahtar kelimesi SEÇİMLİK DERS

5-Konu Ağı-Proje Merkezli Program Yaklaşımı

Konu Ağı-Proje merkezli program yaklaşımında öğrencilere konuların ağı bir harita gibi çıkartılıp verilir ve belirli zamanlarda nerelerde olmaları gerektiği söylenir. Bu yaklaşımda konuların içeriğine öğrenciler kendi ken¬dine ya da grup halinde karar verirler. Konular küçük projeler olarak da belirlenebilir. Anahtar kelimesi PROJE-HARİTA

6- Piramitsel Programlama Yaklaşımı

İlk yıllarda geniş tabanlı konuların yer alması, ileriki yıllarda alanın git¬tikçe daralarak uzmanlaşmanın küçük birimlerde olması söz ko¬nusudur. UYARI EN SABİT-KONU MERKEZLİ YAKLAŞIMDIR.

7.Sorgulama Merkezli Programlama Yaklaşımı (J.DEWEY)
Baştan içerik belli değildir. İçerik düzenlemesi öğrencilerin ihtiyaçları ve sorularına göre oluşturulur. Bu yakla¬şım öğrencilerin sorularına ve gereksinimlerine yanıt verme gerekliliğini benimseyen felsefi görüşe göre dayanır. UYARI EN ESNEK-DEĞİŞEBİLİR YAKLAŞIMDIR.




Belirtke Tablosu (Hedef-İçerik Tablosu)
Bir eğitim programında yer alan hedef ve hedef davranışlarla, program içeriğinin iki boyutlu bir çizelge üzerinde gösterilmesine belirtke tablosu denir. Belirtke tablosunun hazırlanmasında üç aşama önemlidir.
1. Öğretim hedeflerini belirleme, Üst yatay bölüme yazılır
2. Ders içeriğini belirleme, Dikey boyuta içerik yazılır
3. İki boyutlu bir çizelge hazırlama; Hedeflerle içerik arasındaki ilişki tabloda gösterilir
Bu tablo sayesinde hangi konuların hangi hedeflerin gerçekleşmesine hizmet ettiği ve dersin bütününde ne kadar ağırlık taşıması gerektiği kolaylıkla görülebilir.

4- EĞİTİM DURUMLARI
Program geliştirme çalışmalarının süreç boyutudur. Belirlenen hedef davranışların öğrencilere nasıl kazandırılacağı sorusuna cevap aranır. Öğretim durumlarında öğrenci, öğretmen, yöntem, teknik, araç-gereç, strateji, içerik vb. konuların birbirleriyle etkileşimleri ile ilgili etkinlikler söz konusudur.
Eğitim Durumlarında: Çocuğun öğrenmeye heveslenmesi ancak araştırma arzusu ve doğal merakının uyarılmasıyla mümkündür. Öğrenme, öğretmenin ya da öğrencinin dersi anlatması yerine, öğrenci merkezli etkinliklerde, öğrencinin aktif rol almasıyla oluşur. Öğrenilenlerin farklı ortamlara aktarılması, etkin ve yaratıcı bir yorumla kullanılması asıl amaçtır. Öğrencilerin işbirliği yapmaları teşvik edilmelidir. Çocuğun yakın çevresi içerisinde yaşanan sorunlar, hayat biçimi, ekonomik etkinlikler, Eğitim, kitap dışı kaynaklara yönlendirilmelidir. Coğrafi faktörler öğrenme için temel içeriktir. Okul sadece dört duvar değil, tüm çevredir.
DEĞİŞKENLERİ
• İpuçları,
• Öğrenci katılımı,
• Pekiştirme,
• Geri bildirim (dönüt) ve düzeltmedir..
Ipuçları, öğrenme sürecinde öğrenciye neyi öğrenebileceğini, bunları öğrenirken ne yapacağını anlatmak için kullanılan faaliyetlerin tümü olarak tanımlanmaktadır.
Öğrenci katılımı, öğrencinin istenilen davranışı kazanması için kendisine sağlanan ipuçları ile belli bir düzeyde açık ya da kapalı şekilde etkileşmesi ve bu çabayı davranışı kazanıncaya kadar devam ettirmesidir.
Pekiştirme, davranışın tekrar edilme sıklığını artırma işidir. Olumlu ya da olumsuz olarak pekiştirme yapılabilir.
Dönüt düzeltme, öğrenciye kendi öğrenmesiyle ilgili sonuçları, geldiği düzeyleri bildirme işidir. Düzeltme ise, ulaşılamayan hedeflerin, gerçekleşmeyen veya olumsuz olarak ortaya çıkan durumların gerek öğretmen ve gerekse öğrencinin kendi etkinliği içerisinde düzeltilmesidir.

ÖĞRETİM PLANLARI
Öğretmenler iki nedenle plan hazırlamalıdır:
1. Öğretim sürecini etkileyen farklı değişkenler konusunda karar vermeyi kolaylaştırmak ve durumu örgütlemeye yardımcı olmak (sözü edilen sınıf içi değişkenler; zamanın planlanması, uygun öğretim stratejilerinin ve araçlarının seçilmesi, öğrenci gereksinimlerinin belirlenmesi, güdüleme tür ve düzeyinin seçilmesidir).
2. Öğretim planı hazırlamak öğretmene yön verir ve güven duygusu sağlar.
Plan hazırlarken dikkat edilmesi gereken noktalar:
Öğrenci – öğrencilerin bilişsel gelişim düzeyleri, ilgileri, önbilgileri ve katılım düzeyleri
Etkinlikler – konunun özelliği, zaman ve uygulanabilirliği
Ortam - araç gereçler ve fiziksel olanaklar, sınıf mevcudu
Tüm öğretim palanları dört temel boyutu içerir:
1. Eğitim hedefleri ve davranışsal hedefler
2. İçerik,
3. Eğitim durumu
4. Değerlendirme yöntemleri
YILLIK PLAN: Öğretilecek konuları ve her konu için kullanılacak ortalama süreyi içeren öğretmen tarafından eğitim programına dayalı olarak hazırlanıp, ders yılı başında okul yönetimine verilen ana taslaktır. Yıllık plan, yıl boyunca kullanılabilecek çalışma ay ve haftaların, dersin genel hedeflerini, hedefleri ulaşmayı sağlayacak konuları, kullanılacak öğretim araçlarını, öğretim yöntemlerini ve değerlendirmenin planlanmasını kapsar. Öğretim programı yıllık plan hazırlamada öğretmene rehberlik eder.

ÜNİTE PLANI: Öğrencilere belirli bir süre içinde ve eğitimin amaçlarına uygun olarak bir takım bilgi, beceri ve anlayışları kazandırmayı öngören belli bir konu ya da sorun çerçevesinde düzenlenmesi türlü etkinlikleri, öğrenme yaşantılarını ve değerlendirme çalışmalarını kapsayan ayrıntılı ders planıdır. Bir ünite planı öğretim programında yer alan konularla doğrudan ilişkilidir. Ünite planı; ünitenin hedeflerini, hedef davranışlarını, ünitenin ana ve alt başlıklarını, sınıfta oluşması istenen etkinlikleri, yararlanılacak araç-gereçleri, kaynakları ve değerlendirme planlamasını içerir.
UYARI:2003-2004 ÖĞRETİM YILINDAN İTİBAREN ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANLAR KULLANILMAKTADIR.
ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANLAR
Öğretim yılı süresince ders vermekle yükümlü olunan sınıflarda, program uyarınca belli üniteleri ya da konuları hangi aylarda yaklaşık olarak ne kadar zaman işleneceğini gösteren, duruma göre zümre öğretmenler kurulu ve şube öğretmenler kurulu tarafından ortak ha-zırlanarak ders yılı başında okul yönetimine verilen çalışma planıdır.
Bu plan 5 bölümden oluşmaktadır.
1. Hedef davranışlar
2. Konular
3. Öğrenme-öğretme yöntem ve teknikleri
4. Kullanılan eğitim teknolojileri ve araç-gereçleri
5. Değerlendirme
GÜNLÜK PLAN: Bir günde yapılması planlanan farklı dersler için öğretme-öğrenme etkinliklerinin bir bütün olarak tasarlanmasıdır. Günlük planda hedefler, içerik, araç-gereçler, etkinlikler, değerlendirme ve öğrenci ile ilgili diğer bilgiler yer alır. Bir günde aynı sınıfta Hayat Bilgisi, Türkçe, Matematik, Müzik vb. gibi birden fazla dersin öğretimini yapan sınıf öğretmenleri için günlük plan hazırlama daha da önem kazanmaktadır.
Planlar
1) Ünitelendirilmiş yıllık planlar
2) Günlük planlar
a) Günlük ders planı
b) Gezi-gözlem planı
c) Deney planı


C) PROGRAMIN DENENMESİ
Bu aşamaya kadar hazırlanan öğretim programı asıl uygulamadan önce mutlaka deneme uygulaması yapılmalıdır. Yapılan bu deneme uygulaması sonuçlarına göre asıl uygulamaya geçilir ya da değerlendirmeye alınarak program geliştirme süreçlerine geri dönülür.
BİR NEVİ TEST SÜRÜŞÜDÜR.
Deneme uygulaması aşamaları aşağıdaki sırayı takip etmelidir;
1. Uygulama planının yapılması
2. Deneme okulunun belirlenmesi
3. Deneme okulu yönetici ve öğretmenlerinin belirlenmesi
4. Denemede görev alacak personele eğitici kursların verilmesi
5. Programın uygulanması
6. Uygulamanın değerlendirilmesi
7. Asıl uygulama ile ilgili karar verilmesi
Değerlendirme işlemleri hem deneme uygulamasında hem de asıl uygulamaya geçildikten sonra yapılabilir.
Uyarı
Yeni öğretim programları taslak biçiminde altı pilot ilde 100 okulda denenmiştir. Bu amaçla her ilde proje yürütme ekipleri kurulmuştur. Proje faaliyetlerinin yürütme süreci konusunda proje yürütme ekiplerine eğitim verilmiştir.

D) PROGRAMIN DEĞERLENDİRME
Programların değerlendirilmesi, öğrencilere kazandırılacak bilgi, beceri ve tutumlara yönelik plânlanmış eğitim yaşantılarının yeterli ve yetersiz yönlerini belirlemek, programların etkililiği hakkında karar vermek amacıyla yapılır.
Programların değerlendirilmesinde genellikle dört türlü veri toplanır:
 Öğrencilerin programların hedeflerine ulaşma derecelerine ilişkin veriler, genellikle düzey belirleme testleriyle ve izleme testleriyle yapılır.
 Öğrenci, öğretmen, veli, yönetici, müfettiş vb. gibi kişilerin programlara ilişkin görüşleriyle ilgili veriler; anket ve görüşme teknikleriyle elde edilir.
 Programlar değerlendirme uzmanlarının programlardaki etkinlikleri doğrudan doğruya gözleyerek elde ettikleri veriler, genellikle gözlem sonucunda elde edilir.
 Programlarla ilgili belgelerin, yazışmaların, yönetmeliklerin incelenmesiyle elde edilen veriler, yazılı kaynaklardan elde edilir.